Βρέφη και διατροφή: Οδηγίες για σίτιση και εισαγωγή τροφών στα βρέφη
Ένας από τους μεγαλύτερους προβληματισμούς για τους νέους γονείς είναι το πώς και πότε θα αρχίσουν να εισάγουν στερεές τροφές στα μωράκια τους.
Η μετάβαση από την κατανάλωση μίας μοναδικής τροφής (μητρικό γάλα ή γάλα 1ης βρεφικής ηλικίας) στην κατανάλωση ποικιλίας τροφίμων είναι απαραίτητη για την κάλυψη των αυξανόμενων διατροφικών αναγκών του βρέφους που μεγαλώνει και η σωματική του δραστηριότητα αυξάνεται.
Κατά το 1ο έτος της ζωής του, η διατροφή ενός παιδιού, παίζει πάρα πολύ σημαντικό ρόλο για την μετέπειτα διατροφική του συμπεριφορά και είναι εξαιρετικά σημαντικό να φροντίσουμε να το «μυήσουμε» σε σωστές διατροφικές πρακτικές που θα ακολουθεί σε όλη τη διάρκεια της ζωής του.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, φτωχή διατροφή κατά την περίοδο αυτή ενδέχεται να οδηγήσει σε καθυστέρηση της ανάπτυξης και στην εμφάνιση διατροφικών ελλείψεων, ιδιαίτερα του σιδήρου, με επακόλουθο δυσμενείς συνέπειες στη μακροπρόθεσμη υγεία και την πνευματική ανάπτυξη του βρέφους.
Κάποια από τα πολύ συχνά ερωτήματα που έχω ακούσει και απασχολούν τους νέους γονείς είναι «Πότε ξεκινάει το μωρό μου να τρώει κάτι άλλο εκτός από γάλα;» ή «Ποιες τροφές ενδείκνυνται για το μωρό μου;» ή «Ποια τροφή να ξεκινήσω να δίνω;».
Πώς πρέπει λοιπόν να ξεκινήσω;
Υπάρχουν κάποιες βασικές οδηγίες που μπορούμε να ακολουθήσουμε, έτσι ώστε να εισάγουμε στερεή τροφή στο βρέφος, οι οποίες αποτελούν υγιεινές επιλογές και ορθές διατροφικές πρακτικές.
Παρακάτω θα δούμε 5 βασικές οδηγίες που θα μας βοηθήσουν και θα μας κατευθύνουν ως προς τι πρέπει να ακολουθήσουμε για τη σωστή εισαγωγή τροφών:
- Η πιο συνηθισμένη τροφή που όλοι έχουμε ακούσει και συνηθίζεται ως πρακτική για την εισαγωγή στερεών τροφών στα βρέφη είναι οι έτοιμες κρεμούλες και το ρυζάλευρο. Παρόλα αυτά, σύμφωνα με τον Εθνικό Διατροφικό Οδηγό για βρέφη, παιδιά και εφήβους, τον οποίο μπορείτε να βρείτε εδώ, η οδηγία αυτή έχει καταργηθεί, δεν υφίσταται.
Οι έτοιμες κρέμες και το ρυζάλευρο περιέχουν ζάχαρη, η οποία είναι περιττή για τα βρέφη και δεν χρειάζεται να επιβαρύνεται ο οργανισμός τους με περιττά σάκχαρα από τόσο μικρή ηλικία. Αν ξεκινήσουμε με έτοιμες κρέμες, τα βρέφη θα συνηθίσουν πολύ πιο γρήγορα τη ζάχαρη, πράγμα που δεν θέλουμε σε καμία περίπτωση!
Μια καλή εναλλακτική είναι το βρεφικό γάλα με βρώμη.
Η βρώμη μπορεί να μην είναι η ιδανική επιλογή για πολλούς από εμάς και αρκετοί δεν την προτιμούμε ως ενήλικες, αυτό συμβαίνει λόγω της μη περιεκτικότητάς της σε ζάχαρη. Παρόλα αυτά, δεν χρειάζεται να ανησυχείτε γιατί τα βρέφη δεν έχουν μάθει τη γλυκιά γεύση, οπότε δεν θα τους «ξενίσει»!
- Ένας ακόμη προβληματισμός είναι ποια τροφή εισάγουμε πρώτη, δεύτερη, τρίτη κ.λπ. Βάσει των οδηγιών και πάντα σύμφωνα με τον Εθνικό Διατροφικό Οδηγό για βρέφη, παιδιά και εφήβους, δεν υπάρχει συγκεκριμένη σειρά στην προσθήκη στερεάς τροφής. Ξεκινάμε με πιο ελαφριές τροφές, όπως τα φρούτα, και προτιμούμε φρούτα εποχής. Κρατάμε τρεις ημέρες την εισαγωγή τροφίμων. Δηλαδή, ανά ημέρα ξεκινάμε και αυξάνουμε την ποσότητα, π.χ. την πρώτη ημέρα δίνουμε μια μικρή ποσότητα, τη δεύτερη ημέρα λίγο περισσότερο και την τρίτη ημέρα μια κανονική ποσότητα. Ο λόγος που το κάνουμε αυτό είναι γιατί κάποια αλλεργία μπορεί να εμφανιστεί όχι μόνο από κάποιο συγκεκριμένο τρόφιμο αλλά και από την ποσότητα κατανάλωσης του τροφίμου.
Όσον αφορά το είδος των τροφίμων, μπορούμε για παράδειγμα στις τρεις πρώτες ημέρες να εισάγουμε ένα φρούτο, στις τρεις επόμενες κρέας κ.ο.κ.
- Ακόμα μία βασική οδηγία είναι ότι μέχρι τον πρώτο χρόνο του παιδιού θα πρέπει να έχουμε εισάγει όλες τις τροφές, εκτός από μέλι, αλλαντικά και αγελαδινό γάλα. Οι τρεις αυτές τροφές αποφεύγονται γιατί υπάρχουν σοβαροί κίνδυνοι για την υγεία του παιδιού, όπως κάποια αλλεργική αντίδραση σε κάποιο τρόφιμο. Κατά τον πρώτο χρόνο εισάγουμε σταδιακά το ψάρι, τους ξηρούς καρπούς, τις φράουλες κ.α. τρόφιμα που ενδέχεται να προκαλέσουν κάποια αλλεργία. Βάσει μελετών, όσο νωρίτερα εισάγουμε όλα τα αλλεργιογόνα τρόφιμα τόσο λιγότερες πιθανότητες έχει το παιδί να αναπτύξει αλλεργίες σε μεταγενέστερο στάδιο.
4. Η επόμενη οδηγία αφορά την κατανάλωση υγρών θερμίδων από τα παιδιά. Είναι πολύ σημαντικό να μη συνηθίζουν τα παιδάκια μας να καταναλώνουν έτοιμους συσκευασμένους χυμούς, καθώς με αυτόν τον τρόπο, όπως και με τις βρεφικές κρέμες, συνηθίζουν και να αναζητούν τη γλυκιά γεύση πολύ περισσότερο και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην καταναλώνουν φρούτα διότι δεν είναι τόσο γλυκά όσο ένας συσκευασμένος χυμός. Ως αποτέλεσμα, «εθίζουμε» τα μικρά μας στη ζάχαρη, χωρίς κανέναν απολύτως λόγο.
5. Ένας ακόμη μεγάλος προβληματισμός από πολλούς γονείς είναι κάθε πότε πρέπει να τρώει το παιδί. Θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι μέχρι και το 1ο έτος της ζωής τους, η κύρια τροφή των βρεφών είναι το γάλα!
Αυτό σημαίνει ότι εισάγουμε τις πρώτες τροφές, αλλά δεν αγχωνόμαστε ως προς την ποσότητα που θα δώσουμε. Τα παιδιά σε αυτή την ηλικία έχουν εξαιρετικούς ρυθμιστικούς παράγοντες, πράγμα που σημαίνει ότι όταν πεινάσει θα φάει! Τόσο απλά!
Παρόλα αυτά, για να μπορούμε να έχουμε έναν έλεγχο, ένας καλός τρόπος είναι να ελέγχουμε την πάνα τους και αν εκτελούνται όπως πρέπει οι λειτουργίες της ούρησης και της αφόδευσης, καθώς και να ελέγχουμε αν χάνει ή παίρνει βάρος. Με αυτόν τον τρόπο θα μπορούμε αντίστοιχα να κατανοήσουμε αν το βρέφος διατρέφεται ορθά και στις κατάλληλες ποσότητες.
Η εισαγωγή στερεών τροφών και η σίτιση των βρεφών είναι αδιαμφισβήτητα για πολλούς μια μεγάλη πρόκληση στο ταξίδι της μητρότητας και πατρότητας αντίστοιχα.
Παρόλα αυτά, με σωστή ενημέρωση από επαγγελματίες της διατροφής, τα παιδιά μας μπορούν να εκπαιδευτούν στις ορθές διατροφικές πρακτικές ήδη από… την κούνια!
Αν έχετε οποιαδήποτε απορία σχετικά με τη διατροφή στα παιδιά σας, θα χαρώ να τα συζητήσουμε μαζί!